Presenteren in de dramales (artikel)
02 december 2021 

Presenteren in de dramales (artikel)

Bij de middenbouw en bovenbouw wordt een dramales vaak afgesloten met een presentatiemoment. De leerlingen hebben in tweetallen of groepjes overlegd en gerepeteerd en nu is het tijd om hun werk aan de rest van de groep te laten zien. Een paar tips om dit presentatiemoment in goede banen te leiden.

Geef duidelijk aan hoeveel repetitietijd er is

Terwijl de leerlingen aan het repeteren zijn, hebben zij geen besef van tijd. Het is dus slim om af en toe klassikaal een tijdslimiet aan te geven. ‘Nog 1 minuut!’ Als de leerlingen weten dat ze niet lang meer hebben om te repeteren, maken ze sneller beslissingen en hakken ze makkelijker knopen door.

Dit zorgt er voor dat de groepjes ook echt klaar zijn als het presentatiemoment begint. Het is vervelend als het publiek nog met elkaar aan het overleggen is over hun eigen scène, terwijl een andere scène al gespeeld wordt.


Presenteren kost altijd meer tijd dan je denkt

Wanneer je een grote groep hebt, ontstaan er vaak 5 tot 7 subgroepjes. Klaar gaan staan, presenteren, nabespreken; het kost veel tijd. Plan dus voldoende tijd in voor het presentatiemoment. Liever wat tijd over en nog een afsluitend spelletje doen dan gehaast de presentaties afraffelen.

Wanneer een scène te langdradig wordt en bijvoorbeeld blijft hangen in een politieagent die achter drie boeven aan rent, kun je gerust een aanwijzing geven. ‘En rond je scène af.’ Zo heeft iedereen nog de kans om aan de beurt te komen en heeft het publiek voldoende energie om naar alle scènes te kijken.

Wanneer je al het vermoeden hebt dat het niet gaat lukken om naar alle scènes te kijken, geef dan vooraf aan hoeveel scènes aan bod komen. Dit voorkomt teleurstellingen. Sommige groepjes zullen misschien niet tevreden zijn over hun scène en vinden het geen probleem om niet te presenteren. Houd wel globaal bij of alle leerlingen aan de beurt komen tijdens de dramalessen. Niet iedereen is gebrand op presenteren; toch is het ook voor de terughoudende leerlingen belangrijk dat ze gezien worden.


Denk na over de opstelling

Maak een duidelijk onderscheid tussen de plek waar het publiek zit en waar de spelers staan. Kleuters vinden het vaak fijn om in het midden van de kring te presenteren. Voor de midden- en bovenbouw kun je het publiek langs de kant laten zitten en een speelvloer voor de acteurs creëren. Wanneer je dit iedere dramales hetzelfde houdt, raken de leerlingen gewend aan de setting.


Vraag om applaus

Iedere scène start met een duidelijk beginpunt (klap bijvoorbeeld in je handen) en eindigt met applaus. Dit applaus lijkt misschien onbelangrijk, maar het is een essentieel onderdeel van de dramales. Het geeft de scheiding aan tussen wat de spelers willen presenteren en de kijkers willen zeggen. Het is voor het publiek het moment om hun waardering voor de scène te tonen en voor de spelers het moment om dit te incasseren. Het krijgen van deze waardering staat los van wat je als speler hebt laten zien, behalve als dit negatief gedrag is geweest uiteraard. Applaus hoort er altijd bij; ongeacht de kwaliteit van de presentatie.

Kinderen geven niet altijd automatisch applaus aan het einde van een presentatie. Zeker wanneer al een aantal groepjes gepresenteerd heeft, kan het applaus wat afvlakken of zelfs wegblijven. Stimuleer het publiek om applaus te geven door zelf te beginnen met klappen of hen er eventueel op aan te spreken.


Geef het publiek een kijkopdracht

Wanneer je tijdens de dramales aan een specifieke vaardigheid hebt gewerkt, kun je het publiek vragen hier op te letten tijdens het presentatiemoment. ‘Kijk goed of je kunt zien welke emoties in de scène worden uitgebeeld’ of ‘Is het duidelijk op welke locatie de scène zich afspeelt?’. Dit geeft het publiek meer focus en richting in het kijken. En voor de spelers geeft dit een extra stimulans om juist dat onderdeel goed naar voren te brengen.

Kom in de nabespreking na iedere scène terug op deze kijkopdracht. Wat heeft het publiek hiervan terug gezien?

Houd de nabespreking kort en bondig. Te lang napraten haalt de vaart en energie uit de les.


Met deze tips gaat het zeker lukken om het presentatiemoment tot een succes te maken. Heb jij nog meer tips? Laat het weten in de comments.

Veel succes met je dramales!



Over de schrijver
Eva is jeugdtheatermaker en dramadocent. Vanuit haar ervaring met cultuureducatie binnen het basisonderwijs is het idee voor DramaOnline geboren. Binnen DramaOnline is Eva verantwoordelijk voor het ontwikkelen van het lesmateriaal en het geven van trainingen.
Reactie plaatsen